Dede Efendi’nin Evinde

Sultanahmet’in Marmara Denizi’ne açılan tarihi sokaklarında yürüyoruz. Küçük Ayasofya Camii’nin hemen altındaki Cankurtaran Mahallesi, ahşap cumbalı evleriyle ziyaretçilerine eski İstanbul’dan parçalar sunuyor. Ahırkapı Sokağı üzerindeki Dede Efendi Evi, vişneçürüğü rengiyle hemen kendisini belli ediyor. Bal rengi taşlar üzerinde yükselen bu zarif bina, 1984 yılında Türkiye Tarihi Evleri Koruma Derneği (TÜRKEV) tarafından restore edilmiş. Şu anda müze olarak hizmet veren mekân, iki kattan oluşuyor. Üst katta iki oda ve bir sofa, alt katta ise geniş bir salon bulunuyor. Dede Efendi’nin 1818-1846 yılları arasında yaşadığı ev, bugün müze olarak kullanılıyor. Osmanlı stilinin hâkim olduğu girişteki salonda duvarda, hat ve ebru sanatlarının işlendiği tablolar dikkat çekiyor. Birkaç merdiven çıktığımızda köşk oda, eyvan ve başoda ile karşılaşıyoruz. Odalar, Osmanlı dönemini yansıtan eşyalarla döşenmiş. Ney, kudüm, tambur ve ut gibi geleneksel müzik aletleri arasında gezinirken, genç yaşta “Dede” unvanını alan İsmail Bey’in kim olduğu merak etmemek elde değil. İsmail Dede Efendi, 9 Ocak 1778’de İstanbul’da doğmuş. Babası geçimini hamam işletmeciliğiyle sağladığı için Hamamizade adıyla tanınmış. Ünlü bestekâr, henüz çocukken sesinin güzelliğiyle tanınmış. Müzik eğitimi alıp kısa sürede ilahici başı olmuş. Daha sonra Yenikapı Mevlevihanesinde müzik derslerine devam edip ney üflemeyi öğrenmiş. “Zülfündedir Benim Baht-ı Siyahım” dizesiyle başlayan bestesiyle İstanbul’un müzik çevrelerinde büyük merak uyandırmış. Bundan sonra Sultan Üçüncü Selim’in huzurunda düzenlenen küme fasıllarına hanende olarak katılmaya başlamış. İkinci Mahmut döneminde ise sanat yaşamının en parlak ve en verimli dönemini yaşamış. Bir Kurban Bayramı arifesinde doğup yine Kurban Bayramı arifesinde vefat eden ünlü bestekârın hatırasını yaşatan ev, salı, perşembe, cumartesi ve pazar günleri saat 10.30 ile 16.30 arası ziyarete açık. www.turk-ev.org.tr