Modern tıbbın doğduğu yer olarak tanınan UNESCO Dünya Kültür Mirası Bergama, antik kenti, halıları, düğünleri ve özgün yaşamıyla Ege’nin renkli yüzü.
Yazı: FİLİZ ALTUN
Bergama’yı keşfettikçe, sokak aralarında gezindikçe buranın sadece tarihten ibaret olmadığını, yöreye has doğası, nimetleri, insanı ve renkleriyle çok farklı bir coğrafya olduğunu duyumsayacaksınız. Bakırçay’ın kolları arasında yer alan Bergama’da her biri diğerinin kalıntıları üzerinde yükselen beş farklı şehir kurulmuş. Buluntular, kentin ilk yerleşim tarihinin MÖ 8. yüzyıla dek uzandığını gösteriyor. Bugünkü Akropol kalıntılarının bulunduğu 330 metrelik bir tepeye kurulan şehir, önce Perslerin, sonra da Büyük İskender’in egemenliğine girmiş. İhanetlerle pek çok kez el değiştiren kent, MÖ 283-133 tarihleri arasında görkemli bir krallığa dönüşmüş.
YILAN VE TAS
Tıbbın simgesi
Tıbbın ve eczacılığın simgesi tas ve yılanın ilk kez Bergama’da görüldüğü biliniyor
PARŞÖMENİN ANA VATANI
Altın çağını yaşayan Roma döneminde bir kültür ve sanat uygarlığına dönüşerek insanlığa yön veren Bergama Krallığı’nın ilk önemli buluşu “parşömen”, yani hayvan derisinden yapılan bir tür kâğıt olmuş. Basit gibi görünen bu buluşun, tarihte bugünkü anlamda ilk ciltli kitabın ortaya çıkmasına yol açtığını biliyor muydunuz? Eski Mısır’da bulunan papirüsten çok daha önce kitap yapımında kullanılan parşömen kâğıdı sayesinde İskenderiye’yi geride bırakan bir kütüphaneye sahip olmuş Bergama. Günümüzde tipik bir Ege yerleşimi görünümündeki Bergama’da, geziye başlamak için en iyi noktalardan biri, Akropol. Zeus Sunağı kalıntıları, Athena Tapınağı, antik tiyatro, Bergama Kütüphanesi ve Dionysos Tapınağı’nın yer aldığı Akropol’e ulaşmak için ilçe merkezinden taksiye binmeniz gerekiyor. Ancak Bergama’nın eşsiz parçalarından biri olan Zeus Sunağı’nı görebilmek için Berlin’deki Pergamon Müzesine gitmeniz gerekiyor!.. Yukarı Agora’da bulunan tiyatro, dünyanın en dik antik tiyatrosunun ta kendisi. Üstelik taş basamaklarından Bergama Ovası’nı izlemek de çok keyifli. Şehrin sütunları ile ünlü kütüphanenin kalıntıları ise dönemin antik hayatını hayal etmek için ideal birer anıt gibi…
ESKİ TÜRK EVLERİ
Bergama antik kentinde Akropolis’ten şehre inen Kral Yolu, Aşağı Agora’ya uzanıyor. Kalıntıların izinden şehre içine doğru girince Bazilika da denilen Kızıl Avlu ile karşılaşılıyor. Anadolu’daki ilk yedi kiliseden biri olarak anılan Bazilika, inanç turizmi için önemli bir adres. Kentin batısındaki Asklepion kalıntıları, Bergama’nın diğer yıldızı. Antik tiyatro, havuz ve klinikler dışında burada çok önemli bir mekân daha var: Tıp ve eczacılığın simgesi kıvrımlı yılan figürünün ilk kez görüldüğü yer olan Asklepion, sağlık alanındaki pek çok ilkin keşfedildiği yer olarak biliniyor. Bölgede gezilecek yer çok. Ama Bergama’yı hakkıyla gezmek için en az iki gün ayırmak gerekiyor. Çünkü renkli sokakları ve mahalleleriyle sürprizlerle dolu bir yerleşim burası… Her köşenin ardında koşan bir çocuk, yokuşu tırmanan yaşlı bir dede ya da ahşap kapılı, süslü tokmaklı eski bir evle karşılaşmak mümkün. Bergama’da görülmeye değer yerlerden biri olan Talatpaşa Mahallesi, Akropol’ün yamacına yayılmış eski Türk evlerinden oluşuyor. Tepeye doğru tırmanan Arnavut kaldırımı sokaklar, rengârenk evleriyle geçmişin aynası gibi… Büyük Alan adı verilen meydan ise zamanın âdeta durduğu, ağaç altlarında koşuşturan çocukların neşeli seslerinin yükseldiği huzurlu bir yer. Kızıl Avlu’nun hemen karşısına konumlanmış dükkânlarda dünyaca ünlü Bergama halılarının yanı sıra çeşitli antika eşyalar satılıyor. Bu civardaki eski evlerin bir kısmı Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı tarafından restore edilmiş. Eski Kız Meslek Lisesi, Küplü Hamam ve Eski Papaz Evi, bölgenin en dikkat çekici yapılarından sadece birkaçı. Ne dersiniz, Bergama’yı görmek için yeterince sebep yok mu?
BERGAMA HALISI
Ata mirası
Geçmişi 15. yüzyıla uzanan halılar desenlerini yörenin zengin doğasından alıyor.
NE YENİR?
Esnaf lokantaları yönünden geniş seçenekler sunan Bergama’da ızgara ve kebap çeşitlerinin yanı sıra, zeytinyağlı ve sulu tencere yemekleri de servis ediliyor. Masalarda Bergama tulumu genellikle hazır bulunduruluyor. Sıcak pideler ise daha siparişler verilmeden getiriliyor. Tandır kebabı, taze otlar ve lokma tatlısı da yörenin sevilen lezzetleri arasında.
NE ALINIR?
Yörede dokumacılık oldukça gelişmiş durumda. Bergama halıları, renkli dokumalar, antikalar, ahşap mutfak eşyaları, dekoratif objeler, bal ve bitki çayları alınabilir. Bergama’ya en yakın havaalanı İzmir’de bulunuyor.
KAÇIRMAYIN
Kozak yaylalarını görmeden Bergama geziniz eksik kalacaktır. İlçe merkezinden Kozak yoluna saptıktan sonra fıstıkçamı ormanlarının arasına dağılmış yayla köyleri birer yağlı boya tablosu kadar etkileyici görünüyor.
NASIL GİDİLİR?
Bergama’ya 107 kilometre uzaklıktaki İzmir’de, şehirler arası otogardan kalkan otobüs ve minibüslerle yolculuk yapabilirsiniz. İzmir Havalimanından otomobil ya da cip kiralamak da bir başka seçenek. Otomobil kiraları günlük 150 TL’den başlıyor.
Yorum Ekle